شاید بهترین تعریف برای کود عبارت باشد از هر ماده ای که برای بهبود یا افزایش رشد و عملکرد گیاه به خاک افزوده یا مستقیماً به گیاه داده می شود. اما تقسیم بندی های متعددی از لحاظ منشاء تولید این مواد صورت می گیرد. برای مثال کود های شیمیایی، حیوانی، گیاهی، زیستی و ....

کود های حیوانی از فضولات گوسفند، گاو، اسب و مرغ تهیه می شوند.  امروزه فرمولاسیون هایی از کود حیوانی به صورت پلت یا مایع تهیه و به بازار عرضه می شوند. این کود ها دارای مواد آلی بوده  و به سبک شدن خاک کمک می کنند.  این کود ها دارای معایبی هستند من جمله عدم تامین همه مواد غذایی ضروری برای رشد گیاه، حجم زیاد لازم برای مصرف، ورود آفات و بیماری ها و علف های هرز به مزرعه یا باغ.

تولید کود های شیمیایی تحولی عظیم در میزان تولید محصولات کشاورزی ایجاد کرد. این کود ها عناصر غذایی مورد نیاز گیاه را به طور خالص تر دارند و میزان مصرف آنها در مقایسه با کود های حیوانی بسیار کم است.  در یک تقسیم بندی می توان این کود ها را به کود های پایه، کود های ترکیبی و کود های ریز مغذی تقسیم بندی کرد. کود های پایه عمدتا دارای یک یا ترکیبی از سه عنصر اصلی غذایی ( ازت، فسفر و پتاسیم) هستند. کود های ترکیبی علاوه بر این سه عنصر ممکن است عناصر کم مصرف اما ضروری دیگری نیز داشته باشند. کود ها در فرمولاسیون های مختلف پودر، گرانول، سوسپانسیون و ... عرضه می شوند. از معایب کود های شیمیایی در دراز مدت می توان به تغییر ساختمان خاک، شوری و آلوده شدن آب های زیر زمینی اشاره کرد. مصرف کود ها به صورت محلول پاشی ضمن کاهش مصرف ماده  غذایی در واحد سطح، راندمان تولید را بالا تر برد و از میزان اثرات کود ها بر خاک کاست.

کود های زیستی در کشور های پیشرفته مقبولیت بیشتری دارد و در کشت های ارگانیک مصرف می شوند. این کود ها حاوی میکروارگانیسم های مفید هستند.

کود سبز در واقع یک روش زراعی است که به برگرداندن گیاه کاشته شده در زمین قبل از کاشت گیاه اصلی اطلاق می شود.

با این وجود هنوز بازار کود های شیمیایی از سایر انواع گرم تر است. ایران یازدهمین تولید کننده و صادر کننده کود های ازته در جهان است. مقداری فسفر تولید می کند و از این رو در مقام پنجاه و سوم است و تولید کودهای پتاسیمی در ایران قابل توجه نیست.

عمده ترین کشور ها در تولید کود چین، کانادا، روسیه، آمریکا، هند و بلاروس هستند.

تولید کود یا صادرات آن شاید از جنبه های اقتصادی و سیاسی برای کشور اهمیت داشته باشد. اما آنچه که از اهمیت بیشتری برخوردار است استفاده صحیح، به موقع و کافی از کود است که موجب افزایش عملکرد محصولات تا سقف توان ژنتیکی آنها می شود. برای مثال کود های نیتراته به طرق مختلف مانند آبشویی، دنیتریفیکاسیون و ... از دسترس گیاه خارج می شوند و بهتر است همه ازت مورد نیاز گیاه به یکباره به خاک اضافه نشود. استفاده از فرمولاسیون های کودی متناسب با نوع خاک و گیاه نیز به افزایش راندمان مصرف کود کمک می کند. کود های کند رها برای زراعت هایی که قابل کود دهی در اواسط رشد نیستند مناسب هستند. کود های برگپاش برای رفع سریع کمبود ها در درختان یا در مورد عناصری مناسب است که جذب آنها از خاک با مشکل مواجه است.

پایین بودن سطح عملیات کشاورزی مکانیزه در کشور بر روی استفاده از کود نیز تاثیر گذاشته و در بسیاری از موارد نبود ماشین آلات مناسب با کود مصرفی موجب کاهش  یا عدم مصرف نوعی از کود یا راندمان مصرف کود می گردد. 

استفاده از اصلاح کننده های آب و خاک که کاربرد آنها خوشبختانه در حال گسترش است به بهره وری بهتر کود دهی کمک می کنند. مواد تنظیم کننده pH و شوری آب، ترکیبات هیومیکی، کود های آلی و ... از این گروه هستند. استفاده از این ترکیبات نیاز به آموزش بیشتر کشاورزان و برگزاری کلاس و روز مزرعه دارد.

#آموزش برای کشاورزی، برای ایران